Angielski nie tylko na lekcjach angielskiego

Co to jest dwujęzyczność?

Dwujęzyczność uważamy za kluczowy walor edukacji w naszych szkołach. Szkołą ma status dwujęzycznej od 2004 roku. Oznacza to, że obok tradycyjnych zajęć językowych – w rozszerzonym zakresie – uczniowie uczestniczą w lekcjach z innych przedmiotów (ze szczególnym naciskiem na przedmioty przyrodnicze i ścisłe) oraz zajęciach pozalekcyjnych prowadzonych w języku angielskim przez nauczycieli polskich oraz zagranicznych, w tym native speakerów języka angielskiego.

Dwujęzyczność na poszczególnych przedmiotach

Na danym przedmiocie, adekwatne do aktualnie nauczanych treści, wprowadzane jest systematycznie angielskie słownictwo specjalistyczne. Na koniec semestru uczniowie mają zatem nie tylko posiadać kompetencje w zakresie danego przedmiotu, ale i umieć swobodnie posługiwać się zdobytą wiedzą w języku angielskim.

Zajęcia pozalekcyjne

W ramach zajęć pozalekcyjnych oferujemy szereg możliwości dalszego „szlifowania” języka angielskiego. Oferta zajęć zmienia się co roku i co semestr. Kilka przykładów dotychczas realizowanych zajęć z zastosowaniem języka angielskiego to: przygotowanie do egzaminów First Certificate in English, anglojęzyczne kółko teatralne, wyjazdowe projekty edukacyjno-językowe i wiele innych.

Kontakt z “żywym” angielskim

Udział w życiu międzynarodowej społeczności skupionej wokół szkół Fundacji Edukacji Międzynarodowej, w tym wspólne projekty z Wroclaw International School oraz International High School of Wroclaw, w tym udział w międzynarodowym Programie Sportowym “Wolves” umożliwiają uczniom dodatkowy kontakt z „żywym” językiem angielskim. Uzmysławia to młodym ludziom, że świetna znajomość tego języka czyni z nich obywateli świata!

Obejrzyj screencast o dwujęzyczności w ATUCIE!

Po co ta dwujęzyczność?

Języka obcego nauczymy się lepiej, kiedy będzie nam on służył do przyswojenia sobie czegoś więcej niż tylko jego samego.

Jean Duverger

Nauczanie dwujęzyczne, występujące również pod nazwą  Zintegrowane Kształcenie Przedmiotowo-Językowe w skrócie CLIL (od angielskiego Content and Language Integrated Learning),  cieszy się w Polsce coraz większym zainteresowaniem nauczycieli, rodziców i uczniów. Dotychczas, sprawdziło się jako metoda przynosząca bardzo dobre i trwałe efekty. Język obcy staje się narzędziem zdobywania wiedzy  i wykorzystania jej w praktyce, a to z kolei, jest gwarancją skutecznej edukacji.

Tak dzieje się też w naszej szkole. Zalety nauczania dwujęzycznego wzmacnia realizowany przez nas IB Middle Years Programme, który zakłada wszechstronne, zintegrowane nauczanie, rozwijanie kompetencji międzykulturowych, oraz przygotowanie niezależnych, świadomych swoich wartości uczniów do przystąpienia do Matury Międzynarodowej.

Uczniowie ATUTu uczą się w systemie dwujęzycznym. Dwujęzyczność pomaga im:

  • likwidować bariery w posługiwaniu się językiem angielskim poza lekcjami tego języka
  • swobodnie i naturalnie posługiwać się językiem angielskim w różnych sytuacjach
  • przygotować się do nauki na wyższym etapie kształcenia
  • ułatwić korzystanie ze słowników, encyklopedii, programów komputerowych i materiałów w oryginalnej, angielskiej wersji językowej

Na korzyści płynące z nauczania dwujęzycznego patrzymy wielowymiarowo.

Wymiar lingwistyczny

  • Poprawienie ogólnej kompetencji w posługiwaniu się językiem angielskim.
  • Rozwinięcie umiejętności prezentacji oraz ustnej komunikacji po angielsku.
  • Zwiększenie świadomości języka, zarówno polskiego jak i angielskiego.

Wymiar przedmiotowy 

  • Uzyskanie okazji do nauki przedmiotu z różnych perspektyw.
  • Dostęp do specjalistycznego (w zależności od przedmiotu) słownictwa angielskiego.
  • Przygotowanie do przyszłych studiów i/lub pracy zawodowej.

Wymiar kulturowy

  • Budowanie międzykulturowej wiedzy i zrozumienia.
  • Rozwijanie umiejętności komunikacji międzykulturowej.

Wymiar środowiskowy

  • Rozwijanie orientacji europejskiej i międzynarodowej.
  • Uzyskiwanie międzynarodowych certyfikatów.
  • Wzmacnianie profilowania szkoły (i w ten sposób zapewnianie uczniom wzbogaconego środowiska edukacyjnego).

Wymiar uczenia się

  •  Różnicowanie metod i form praktyki szkolnej.
  • Wzmacnianie motywacji ucznia.

Biorąc pod uwagę w/w punkty, trudno nie zauważyć, iż nauczanie dwujęzyczne świetnie wpisuje się w realizację programu MYP, który zakłada wszechstronne, zintegrowane nauczanie, rozwijanie świadomości międzykulturowej, a także przygotowanie niezależnych, świadomych swoich wartości uczniów , do przystąpienia do Matury Międzynarodowej.

Jak konkretnie realizujemy dwujęzyczność?

Przemiany zachodzące we wszystkich obszarach rzeczywistości wyznaczają nowe zadania edukacji szkolnej, która szczególnie w początkowym okresie nauczania powinna w możliwie jak największym stopniu integrować poszczególne dziedziny wiedzy, by ukazać „scalony” obraz świata. Spełnienie tych oczekiwań wymaga umiejętnego łączenia treści, metod, form pracy w zakresie wszystkich przedmiotów nauczania, ponieważ dziecko doświadcza, przeżywa, poznaje scaloną rzeczywistość oraz aktywnego kontaktu ze światem. Lekcje dwujęzyczne mają doprowadzić do zlikwidowania bariery, wg której językiem angielskim dzieci posługują się wyłącznie na lekcjach języka angielskiego, a na pozostałych tylko językiem ojczystym, a także pomóc dzieciom w swobodnym i bardziej naturalnym posługiwaniu się językiem angielskim w różnych sytuacjach i momentach w ciągu dnia. Pracujemy wg autorskiego programu opracowanego przez naszych specjalistów.

Nauczanie dwujęzyczne w edukacji wczesnoszkolnej

Edukacja dwujęzyczna w najmłodszych klasach ma na celu stworzenie podstawy rozwoju kompetencji dwujęzycznej, której poziom funkcjonalny uczniowie mogą osiągnąć na dalszych etapach edukacyjnych.

Język angielski używany jest w klasach 1-3 w różnych sytuacjach komunikacyjnych. Mogą to być sytuacje “codzienne”, powtarzające się w szkole każdego dnia, którym towarzyszą rutynowe wyrażenia językowe: powitanie dzieci, pożegnanie, spożywanie posiłków, sprzątanie zabawek, wspólne wyjścia na spacery, objaśnianie zasad obowiązujących w szkole, zakazów, nakazów itp. Są to także sytuacje dydaktyczne, podczas których dzieci zdobywają nowe umiejętności nie-językowe, na przykład:

  • Raz w tygodniu dodatkowa lekcja języka angielskiego „Play and Learn” oparta na materiale realizowanym w danym momencie na lekcjach w nauczaniu zintegrowanych. Lekcja prowadzona przez native speaker’a, podczas której uczniowie będą mogli naturalnie, poprzez zabawę przyswajać język angielski w różnych sytuacjach komunikacyjnych.
  • zajęcia tematyczne, poświęcone omawianiu zagadnień przyrodniczych: pogoda, pory roku, rośliny, zwierzęta; społecznych: rodzina, codzienne prace domowe, spędzanie czasu wolnego, hobby, pierwsze zasady ruchu drogowego, tradycje i zwyczaje świąteczne; matematycznych: poznawanie kształtów prostych figur geometrycznych,), liczby od 0-10 itd.
  • zajęcia sportowe, gry i zabawy ruchowe, zajęcia taneczne
  • zajęcia plastyczne i muzyczne

Proces uczenia zostanie wzmocniony dzięki motywowaniu uczniów, podnoszeniu ich własnej świadomości językowej i przygotowaniu do brania odpowiedzialności za proces uczenia się. Temu wszystkiemu mają służyć dodatkowe działania i projekty, jak m.in.:

  • Festiwal Piosenki Anglojęzycznej,
  • wystawianie form teatralnych i czytanie bajek po angielsku,
  • wizualizacja bieżącego materiału dydaktycznego z języka angielskiego
  • wykorzystanie elementów języka angielskiego w edukacji wczesnoszkolnej.

Nauczanie dwujęzyczne w klasach 4-8

Nauczanie dwujęzyczne w w szkole ATUT realizowane jest na przedmiotach:

  • matematyce
  • przyrodzie
  • biologii
  • chemii
  • fizyce
  • geografii
  • plastyce
  • wychowaniu fizycznym
  • Science Lab

Poza realizacją zakładanych celów przedmiotowych, uczniowie mają okazję do użycia i rozwijania znajomości języka angielskiego dla celów specjalistycznych.

W klasach 4-6

  • Dodatkowa godzina zajęć z native speakerem, prowadzona jako CLIL (Content and Language Integrated Learning), podczas której uczniowie utrwalają i rozszerzają będą wybrane zagadnienia z lekcji nauczanych dwujęzycznego. Zajęcia są okazją do wykorzystania wiedzy w praktyce i w w sytuacjach komunikacyjnych.
  • Na wybranych przedmiotach ćwiczenia i zadania w języku angielskim, mające na celu poznanie słownictwa charakterystycznego dla danego przedmiotu, prowadzenie słowniczków przedmiotowych.
  • Zadania dodatkowe zaproponowane przez nauczyciela przedmiotu, sprawdzające znajomość i zrozumienie wybranych zagadnień i słownictwa.

W klasach 7 i 8

Na wybranych przedmiotach:

  • Lekcje prowadzone  z użyciem stałych proporcji angielskiego i polskiego, oraz cyklicznie lekcja głównie w języku angielskim, zamykająca cykl zajęć przeprowadzonych po polsku – celem jest konsolidacja wiedzy i rozwijanie umiejętności posługiwania się językiem angielskim.
  • dodatkowa godzina zajęć z native speaker’em, prowadzona jako CLIL (Content and Language Integrated Learning), podczas której uczniowie utrwalają i rozszerzają wybrane zagadnienia z lekcji nauczanych dwujęzycznie. Zajęcia będą okazją do wykorzystania wiedzy w praktyce i w sytuacjach komunikacyjnych.
  • praca projektowa kończąca dział, przygotowana i często zaprezentowana przez uczniów po angielsku z wykorzystaniem materiałów i słownictwa poznanego w czasie lekcji
  • regularne wprowadzanie słownictwa charakterystycznego dla danego przedmiotu, prowadzenie słowniczków przedmiotowych
  • zadania w języku angielskim pojawiające się na sprawdzianach z przedmiotów nauczanych dwujęzycznie.

Zajęcia CLIL z dwujęzyczności nie podlegają formalnemu ocenianiu, jednak uczeń i rodzic otrzymuje na bieżąco komentarz zwrotny dotyczący postępów np. w formie procentów lub punktów. Na zajęciach uczniowie obowiązkowo korzystają z teczki, w której gromadzą materiały.

Materiały dydaktyczne wykorzystywane dla potrzeb nauczania dwujęzycznego są starannie selekcjonowane i dostosowywane do wieku i poziomu językowego uczniów.

Edukacja dwujęzyczna wymaga większej wizualizacji terminów i pojęć niż ma to miejsce w nauczaniu w języku polskim. Ma to związek z „obciążeniem językowym” uwidaczniającym się w czasie nauki poprzez inny język.

Wobec powyższego baza dydaktyczna regularnie jest wzbogacana o specjalistyczne słowniki obrazkowe, plansze edukacyjne z pojęciami w języku angielskim, anglojęzyczne filmy edukacyjne, prezentacje multimedialne i przedmiotowe zeszyty ćwiczeń w języku angielskim. Wykorzystanie materiałów autentycznych – ulotek, instrukcji, prasy stanowi również istotny element edukacji dwujęzycznej.

Uczniowie są angażowani w projekty dotyczące wielokulturowości i służące rozwojowi umiejętności posługiwania się językiem angielskim.

Proces uczenia jest wzmacniany poprzez wycieczki, przedstawienia teatralne oraz konkursy językowe.

Źródła:

Opracowała: Monika Michałowska